3 pytania dot. antykoncepcji hormonalnej

Dzisiaj bardzo luźny artykuł skupiający się na moich przemyśleniach dotyczących antykoncepcji hormonalnej. Czy jestem za antykoncepcją? Ani tak ani nie 🙂 Po prostu przedstawiam fakty zebrane na podstawie badań, moich przemyśleń i pracy z kobietami.

PYTANIE NR 1: Tabletka antykoncepcyjna a popęd – czy rzeczywiście powoduje obniżenie popędu?

Temat mocno zaniedbany przez badaczy, dostępne dowody naukowe są tak pokrętne i niejednoznaczne, że nic dziwnego, że mało osób decyduje się na dalsze zgłębianie tematu XD

• Mechanizm działania tabletek:
• obniżenie produkcji testosteronu przez jajniki ( bo spadek LH)
• zwiększenie stężenia SHBG ( bo estrogenowa komponenta metabolizowana w wątrobie)
• to z kolei powoduje spadek stężenia wolnego testosteronu (bo właśnie wyższe SHBG)

Pamiętacie jak kiedyś pisałam o tym, że to androgeny warunkują popęd u kobiet? Pewnie nie 🙂 W każdym razie bazując na dostępnych badaniach (i też na podstawie obserwacji kobiet w trakcie cyklu menstruacyjnego) i UPRASZCZAJĄC MOCNO:

• testosteron zwiększa popęd
• estradiol zwiększa popęd
• progesteron obniża popęd
  I gdyby to wszystko było takie proste…. Ale nie jest :/

 

Czy jednoznaczne jest, że wahania poziomu androgenów w wyniku używania tabletek powodują spadek libido?? Czemu jedne kobiety doświadczają spadku  a niektóre wręcz zgłaszają poprawę libido?  Ciężko znaleźć racjonalne wytłumaczenie naukowe, ale wydaje się, że niektóre kobiety są bardziej lub mniej wrażliwe na wahania stężenia testosteronu. Co z drugiej strony oznacza, że podanie kobietom androgenów nie zawsze podbije im libido. Tu jak zawsze staję okoniem wbrew powszechnej siłownianej tezie , że podając kobietom sterydy ZAWSZE spowodujemy zwiększenie popędu. Nawet naukowcy mają wiele zastrzeżeń co do wykorzystania testosteronu w leczeniu zaburzeń libido.

Tutaj zawsze uprzedzam kobiety, że przyjmowanie tabletek i sterydów jednoczasowo trochę mija się z celem dopingu (uwalamy poziomy testosteronu), dwa – nie daje to pewności co do skuteczności działania samej antykoncepcji.

Najmniejsze spadki libido wykazano na razie w przypadku tabletek które zawierają Drospirenon  (np. Yaz, Yasminelle, Vibin lub inne preparaty). Ale czy będzie ta dobra opcja właśnie dla Ciebie? Tego nie wiem. Tak samo nie jestem przekonana, że normy hormonalne podawane w laboratorium są właściwe dla WSZYSTKICH kobiet w związku z czym wytyczne wytycznymi a praktyka sprowadza się do tego, że ważne jest indywidualne podejście do każdej kobiety. Często trzeba ,,przerobić” kilka rodzajów antykoncepcji przed znalezieniem tej prawidłowej.

PYTANIE NR 2: Jakie badania warto zrobić przed rozpoczęciem antykoncepcji hormonalnej?

Często proszę kobiety o oznaczanie SHBG, testosteronu wolnego i całkowitego, mimo, że najczęściej zaleca się ich oznaczenie u facetów.  Badanie prolaktyny, DHE-S plus panel badań podstawowych oceniający stan zdrowia to jakiś kanon, który POWINIEN obowiązywać. Na dole artykułu znajdziecie  listę badań, które zalecam zdrowym kobietom bez innych dolegliwości przed rozpoczęciem antykoncepcji hormonalnej

Czemu zalecam wykonanie badań skoro normy nie rozsądzają sprawy która tabletka będzie dla Ciebie ok?

Argument nr 1 : kobiecie z niskim poziomem testosteronu raczej nie podamy tabletek, które jeszcze bardziej znacząco obniżą jej poziom testosteronu
Argument nr 2: kobieta z wysokim poziomem testosteronu być może wymaga dalszej diagnostyki w kierunku PCOS przed włączeniem antykoncepcji
Argument nr 3: Być może tego nie wiesz, nie czujesz, ale być może masz jakiś ukryty problem zdrowotny wyrażony odchyleniem w zakresie badań krwi zarówno tych podstawowych jak bardziej szczegółowych- hormonalnych.

Moja rada: zanim przejdziesz do antykoncepcji hormonalnej wyjaśnij wszelkie problemy zdrowotne, unormuj zaburzenia- czy to zaburzenia gospodarki glikemicznej, lipidogramu czy problemy z tarczycą i zakończ diagnostykę. Wtedy możesz z czystym sercem ingerować w swoją gospodarką hormonalną.

Mało kobiet jest kierowanych niestety w polskich realiach na badania hormonalne przed włączeniem antykoncepcji doustnej, a szkoda. Dlatego zawsze polecam znaleźć takiego lekarza, który rozumie to i właściwie pokieruje Cie na badania zanim podejmie wiążące decyzje co do leczenia. Zawsze też masz możliwość na własną rękę wykonać takie badania i omówić je z endokrynologiem czy lekarzem rodzinnym.

PYTANIE NR 3: W jakim celu włącza się antykoncepcję doustną- oprócz zapobiegania ciąży?

• Zaburzenia miesiączkowania – obfite i/lub bolesne miesiączkowanie (wiedzieliście, że przed erą tabletki antykoncepcyjnej wykonywano nierzadko usunięcie macicy z powodu niekontrolowanych krwawień…?) PMS
• W okresie okołomenopauzalnym jako forma hormonalnej terapii zastępczej
• Leczenie endometriozy
• Nowotwory łagodne i złośliwe piersi
• PCOS lub inne zespoły z cechami androgenizacji – trądzik i hirsutyzm

Lista badań do wykonania przez ZDROWE kobiety. Nie ma znaczenia w jakim dniu cyklu menstruacyjnego je wykonujesz . Pamiętaj tylko, aby dzień przed badaniem nie wykonywać treningu czy nie uprawiać seksu. Zwróć uwagę, aby wieczorem przed badaniem nie spożywać ciężkostrawnych posiłków.

Morfologia
Sód
Potas
Kreatynina
Mocznik
Kwas moczowy
Glukoza
Insulina
Lipidogram
Żelazo
Testosteron wolny i calkowity
Prolaktyna
TSH
FT3
FT4
Wit D3 25OH
AST
ALT
SHBG
DHEA-S