Specjalnie dla Was przygotowałam zestawienie hormonów, które odgrywają największą rolę w kształtowaniu libido mężczyzn jak i kobiet (patrz: tabela poniżej).
Pamiętajmy, że mężczyzna to nie same hormony i jest szereg innych czynników warunkujących jego libido.
Stres, problemy w związku, w pracy, przepracowanie, zła higiena życia to tylko niektóre czynniki, które negatywnie wpływają na libido. Tak samo bardziej niż pojedyncze hormony ważne są interakcje między nimi i odpowiedni balans.
Najczęstsze przyczyny zaburzeń libido w kontekście hormonalnym:
Hormon | Opis | Efekt na libido |
Testosteron | Hormon męski produkowany głównie w jądrze, ale u kobiet również produkowany jest w niewielkich ilościach przez jajniki. | Zwiększa libido i podniecenie zarówno u kobiet jak i u mężczyzn. |
Hormon wzrostu (GH) i IGF-1 | Hormon produkowany przez przysadkę mózgową, który pełni kluczową role w aspekcie metabolicznym, warunkuję syntezę mięśni, kości i innych tkanek oraz regenerację tkanek. GH prowadzi do wątrobowej produkcji IGF-1, które jest pośrednim markerem aktywności GH. | Działanie pośrednie – GH reguluje metabolizm co z kolei warunkuje prawidłową produkcję hormonów. U mężczyzn GH stymuluje jądro do produkcji testosteronu co z kolei wpływa na libido. GH uwrażliwia komórkę Leydiga na LH co z kolei zwiększa produkcję testosteronu.
IGF-1 działa zależnie od GH oraz niezależnie (zależnie od gonadotropin i estradiolu dochodzi do produkcji IGF-1 m.in. w organach reprodukcyjnych jak jadra/ jajniki). GH warunkuje też prawidłową erekcje i stymulacje łechtaczkę poprzez zwiększenie napływu krwi. U kobiet GH reguluje uwalnianie estradiolu i progesteronu przez jajnik. |
Oksytocyna | Hormon produkowany przez podwzgórze; nazywany hormonem szczęścia, uwalnia się w trakcie seksu, przytulania, praktykowania więzi partnerskich i socjalnych. | Może zwiększać libido oraz przywiązanie do partnera. |
Dopamina | Neurotransmitter związany z odczuwaniem przyjemności i nagrody. | Może zwiększać libido poprzez aktywację układu nagrody w mózgu. |
Estrogen | Rodzina hormonów żeńskich produkowanych w jajnikach, u mężczyzn jest wytwarzany z testosteronu przez działanie enzymu aromatazy. | Zwiększa libido poprzez wiązanie się z receptorami w mózgu oraz poprzez obwodowe działanie – poprawia przepływ krwi przez narządy płciowe – pochwę i prącie. Warunkuje nawilżenie pochwy. |
Progesteron | U kobiet wytwarzany przez jajniki, u mężczyzn przez jądra. U obu płci produkowany przez nadnercza. Jest to kluczowy hormon u kobiety który jest konieczny do zapłodnienia i utrzymania / rozwoju ciąży. | Pomimo, iż rola hormonu jest słabo zbadana u mężczyzn to jego wpływ na libido męskie jest bardzo ważna. Nadmiar jak i niedobór będzie negatywnie wpływał na libido. |
Melatonina | Hormon produkowany przez szyszynkę; reguluje rytm okołodobowy. | Działanie pośrednie na libido – prawidłowy wzorzec spanie/ czuwanie będzie warunkowało libido. |
Hormon folikulotropowy (FSH) | Hormon wytwarzany przez przysadkę mózgową; warunkuje płodność u mężczyzn i kobiet – stymuluje wzrost komórki jajowej aby była gotowa do zapłodnienia; u mężczyzn wpływa na produkcję plemników. | Działanie pośrednie na libido – warunkuje produkcję hormonów płciowych u mężczyzn i kobiet. |
Hormon luteinizujący (LH) | Hormon wytwarzany przez przysadkę mózgową; u kobiet największe stężenie stwierdzane jest w czasie owulacji, jego działanie stymuluje produkcję hormonów płciowych u kobiet i mężczyzn. | Działanie pośrednie na libido – warunkuje produkcję hormonów płciowych u mężczyzn i kobiet. |